दिसामाजी काहीतरी (नवीन) लिहित जावे!

प्रिय सलोनी
सिद्धुने मागील सहा महिने ऍबॅकसची शिकवणी लावली आहे. चीनी पद्धतीने गणित शिकवतात या शिकवणीत. तर स्वारीने काल कुठली तरी लेव्हल पूर्ण केली म्हणे. त्यामुळे साहेबांना काल पीएसपी ची एक नवीन गेम काढायची परवानगी मिळाली आईकडुन.
तसा सिद्धोबा हुशार आहेच. परंतु त्याहिपेक्षा तो कल्पक अधिक आहे. त्याच्या डोक्यात सतत काहितरी कलाकृति करण्याचे वेड असते. आणि मला वाटते ... हे फक्त सिद्धुच्याच बाबतीत नाही तर बर्याच अमेरिकन मुलांबाबत खरे आहे. इथली शिक्षणपद्धतीच इतकी कल्पकतेला प्रोत्साहन देणारी आहे.
सिद्धुच्या शाळेत कधी गेलं तर खरोखरच थक्क होतं मुलांनी केलेले काम पाहुन. अगदी साध्या साध्या वस्तुंपासुन इतक्या सुन्दर प्रतिकात्मक गोष्टी तयार करायला शिकवतात मुलांना. कागद, पिना, फुगे, रंग, कार्ड बोर्ड्स इत्यादी साध्या साहित्यापासुन; मदर्स डे असेल तर त्यादिवशी कागदी फुलांचा गुच्छ, सायन्स क्लास झाला तर ह्युमन स्केलीटन (सापळा) किंवा हृदय, अगदी ओबामा आणि मायकेल फेल्प्सची चित्रे सुद्धा! इतकी लहान मुले इतके सुंदर काम करु शकतात यावर विश्वास बसणे अन्यथा शक्य नव्हते.
मला वाटते की अमेरिकेच्या यशाचे हे एक मोठे गुपीत आहे. इथे अभिव्यक्तीला वाव आहे, कल्पकतेला वाव आहे. आणि कल्पकता म्हणजे काय प्रत्येकाने अगदी एडिसन सारखा दिवाच शोधायला पाहिजे असेही काही नाही. छोट्या छोट्या गोष्टींमध्ये कल्पकतेचा उपयोग होतो. माझे सर्वात आवडते उदाहरण म्हणजे ... ऍपल कटर. सफरचंद कापायचे एक यंत्र... एक सेकंदात अगदी ६ फोडी तयार. किती साधी आणि किती उपयोगी गोष्ट आहे! दुसरे म्हणजे कचरा उचलण्याचे यंत्र. एक काठीला पुढे चिमटा बसवलेला आणि हातात त्या चिमट्याला हलवता येईल असा एक खटका. परंतु कचरा उचलणे किती सोपे झाले?
कुठलाही माणुस अमेरिकेत आला की इथली प्रगती पाहुन थक्क होतो. प्रचंड रस्ते, इमारती, सुबत्ता, गाड्या, विमाने, तंत्रज्ञान .... परंतु या सर्वांचा पाया कल्पकता, नाविन्याचा ध्यास यामध्ये आहे. बिल गेट्स एवढे मोठे कॉम्प्युटरचे विश्व निर्माण करतो त्याच समाजात कोणीतरी थोडा अधिक चांगला साबण, टुथपेस्ट आणि अगदी झाडुसुद्धा बनवतो... जो तो ज्याच्या त्याच्या क्षेत्रात नविन काय करता येइल याचा विचार करतो. मला वाटते समृद्धिची उंची समृद्धिच्या रुंदीवर अवलंबुन आहे. फक्त अवकाशयानांचाच शोध लवणे अशक्य आहे. कोणीतरी टाचणी पण शोधावी लागते. समाजातील कल्पकतेची उंची समाजातील कल्पकतेच्या रुंदीवरुनच ठरते.
२ वर्षांपूर्वी मी प्रयत्न केला काही पुण्यातल्या शिक्षण संस्थांना उद्युक्त करायला की मुलांच्या कल्पकतेला वाव मिळेल असे उपक्रम घडवा. त्याच्यासाठी लागणारे पैसे उभे करायला मी मदत करेन. परंतु पैसे देणे सोपे आहे. त्यासाठी काम करणारी माणसे मिळणे अवघड आहे. पाहु या काय होते ते .... कदाचीत आपण भारतात परत जाऊ तेव्हा काही करू!